Głośniki aktywne czy pasywne? Charakterystyka i funkcjonalności

Dzisiaj trudno wyobrazić sobie nagłośnienie koncertu, imprezy masowej lub wydarzenia kulturalnego bez głośników kolumnowych. Na pewno każdy z nas kiedyś był świadkiem sytuacji, w której pojawiły się większe lub mniejsze problemy techniczne z nagłośnieniem. Dlatego warto docenić eventy, które udało się bezproblemowo nagłośnić i uniknąć kompromitujących wpadek. By to osiągnąć, trzeba dopilnować wielu różnych szczegółów dotyczących nagłośnienia i podjąć kilka ważnych decyzji. Jedną z nich wybór rodzaju nagłośnienia. Lepsze okażą się kolumny pasywne czy aktywne ?

Kolumny pasywne – co to jest?

Nagłośnienie pasywne to takie głośniki, które nie mają wbudowanego wzmacniacza audio. Dlatego do działania potrzebują zewnętrznego wzmacniacza lub odbiornika audio. Sterowanie nimi też odbywa się zewnętrznie i wymaga zaawansowanej wiedzy oraz starannego dobierania pozostałych komponentów, przez co może się to okazać wyzwaniem dla mniej doświadczonych użytkowników. Głośniki pasywne nie mają wbudowanych kontrolerów głośności ani ustawień dźwięku, dlatego steruje się nimi urządzeniem zewnętrznym, dzięki któremu będzie możliwa regulacja głośności, balansu i innych parametrów dźwięku. W praktyce oznacza to, że nagłośnienie pasywne nie jest w stanie działać bez urządzeń współpracujących, dlatego część specjalistów od nagłośnienia wybiera inne rodzaje kolumn.

Nagłośnienie pasywne – główne elementy budowy

Skoro, jak już ustaliliśmy, kolumny pasywne nie mają wbudowanego własnego wzmacniacza audio, właściwie z jakich elementów się składają? Większość głośników pasywnych zawiera takie elementy jak:

• obudowa: zależnie od rodzaju kolumny może mieć różne kształty i rozmiary. Wykonywana z tworzyw sztucznych takich jak np. sklejka, płyta pilśniowa;

• głośniki: w kolumnach pasywnych najczęściej znajdują się różne rodzaje głośników. Są głośniki niskotonowe (basowe), średniotonowe i wysokotonowe;

• filtry głośnikowe: zwane także krosnówkami. Ich zadaniem jest kierowanie odpowiednich częstotliwości dźwięku do odpowiednich typów głośników. W ten sposób pomagają uzyskać równowagę dźwięku;

• gniazda do podłączania kabli: umożliwiają podłączenie zewnętrznego wzmacniacza lub odbiornika audio;

• frontgrill: charakterystyczna kratka, która znajduje się na przodzie kolumny. Chroni głośniki przed uszkodzeniami mechanicznymi i ekspozycją na dużą ilość kurzu. Nie jest elementem niezbędnym, dlatego często bywa demontowany;

• porty bas-reflex: zapewniają odpowiednią cyrkulację powietrza wewnątrz obudowy, co przekłada się na wzmocnienie niskich tonów (basowych).

Oczywiście poszczególne modele głośników pasywnych różnią się od siebie, a każda marka może mieć zupełnie inny pomysł na wygląd produkowanych kolumn, jednak w większości przypadków wszystkie z wymienionych elementów znajdują się wewnątrz obudowy głośnika.

Czym są głośniki aktywne?

Jak już zapewne większość z Was zdążyła zauważyć, kolumny aktywne mają wbudowany wzmacniacz audio i nie wymagają dodatkowego zewnętrznego wzmacniacza sygnału dźwiękowego. To urządzenie gwarantuje odpowiednią moc wyjściową i kontrolę nad dźwiękiem, dlatego nagłośnienie aktywne jest opcją wybieraną zarówno przez specjalistów od nagłośnienia, jak i osoby, które na ten temat nie mają zbyt dużej wiedzy. Brak konieczności używania urządzeń zewnętrznych sprawia, że głośniki aktywne są wydajne i wygodne przy reprodukcji dźwięku np. w sali studyjnej.

Głośniki aktywne– budowa

Chociaż głośniki aktywne mają budowę zbliżoną do pasywnych, różnią się kilkoma istotnymi elementami, które pozwalają na generowanie i wzmacnianie dźwięku. Zintegrowane elementy elektroniczne pozwalają na pełną kontrolę nad dźwiękiem i eliminują potrzebę używania zewnętrznych wzmacniaczy dźwięku. Kolumny aktywne składają się z:

• obudowy,

• głośników,

• wzmacniacza: służy do wzmocnienia sygnału; zintegrowany z kolumną i dostosowany do jej specyfikacji;

• filtrów głośnikowych,

• procesora dźwięku: pozwala na zaawansowaną kontrolę dźwięku;

• wbudowanych portów: przez cyrkulację powietrza w obudowie pomagają we wzmocnieniu basów;

• pokręteł kontrolnych: służą do regulacji głośności, balansu i korekty dźwięku;

• wejść i wyjść: m.in. złącza XLR, jack, RCA, cyfrowe wejścia i wyjścia.

Głośniki aktywne czy pasywne: które wybrać?

Zależnie od sytuacji i oczekiwanego efektu do nagłośnienia wybiera się albo kolumny pasywne, albo aktywne. Te pierwsze łatwiej dostosować do konkretnych wymagań. Dlatego będą częściej wybierane do profesjonalnych systemów nagłośnienia, w większych systemach PA (Public Address), podczas koncertów i wszędzie tam, gdzie są potrzebne skomplikowane konfiguracje wielu kolumn. Natomiast kolumny aktywne znajdą zastosowanie w miejscach, w których będzie pomocny samodzielnie funkcjonujący system dźwiękowy. Doskonale nadają się do nagłośnienia studyjnego (np. w sali studyjnej takiej jak tutaj), systemów kina domowego, przenośnych aplikacji audio, konferencji wideo i wystąpień na żywo.

Głośniki aktywne i pasywne –pozostałe różnice

Porównując te dwa charakterystyczne rodzaje kolumn, najczęściej zwraca się uwagę na cztery kryteria:

• kontrola dźwięku,
• mobilność,
• cena,
• możliwość konfiguracji.

Kolumny aktywne umożliwiają kontrolę dźwięku dzięki wbudowanym procesorom, natomiast głośniki pasywne wymagają zewnętrznego wzmacniacza i procesora dźwięku.

Ze względu na wbudowany wzmacniacz nagłośnienie aktywne łatwiej się transportuje niż kolumny pasywne, które są zazwyczaj cięższe i dodatkowo wymagają osobnego wzmacniacza. Dlatego mobilnym systemem jest nagłośnienie aktywne wykorzystywane np. w sali prób lub studiu nagrań.

Wzmacniacz wbudowany w głośnikach aktywnych powoduje, że ten rodzaj nagłośnienia jest droższy. Głośniki pasywne są tańsze, ale wymagają zakupu dodatkowego wzmacniacza. O ile w przypadku kolumn aktywnych łatwiejsze jest konfigurowanie prostych systemów dźwiękowych, to możliwości rozbudowy mogą być ograniczone. Dlatego przy złożonych systemach z wieloma kolumnami, lepszym wyborem będzie nagłośnienie pasywne.

Nagłośnienie pasywne czy aktywne: które lepsze do domu?

Ze względu na większą wygodę i mniej rozbudowaną sieć przewodów do sprzętów domowych, takich jak np. kino domowe, lepszym wyborem będzie nagłośnienie aktywne. Oczywiście ma to też związek z wielokrotnie już w tym tekście wspominanym wzmacniaczem wbudowanym w głośniki aktywne. Regulacja i kontrola systemu dźwiękowego jest znacznie łatwiejsza niż w przypadku kolumn pasywnych, dzięki temu sprawia mniej problemów osobom niedoświadczonym w branży audio. Nagłośnienie pasywne zdobędzie uznanie wśród osób, które lubią po swojemu budować system nagłośnienia i zależy im na elastycznym oraz dającym możliwość rozbudowy systemem.